Digitale geletterdheid blijft een uitdaging voor het onderwijs

Whatsappen en facebooken kunnen ze als de besten, maar wat weten leerlingen in het secundair/hoger onderwijs eigenlijk over de risico’s en beperkingen van digitale communicatie. Digitale geletterdheid gaat niet alleen over techniek. Dat idee is veel te lang veel te overheersend geweest. Digitale geletterdheid behelst naast ICT-basisvaardigheden, computational thinking, informatievaardigheden en mediawijsheid. Steeds meer scholen zien de urgentie van digitale geletterdheid van leraren. Maar we zijn er nog niet. Net als de rest van de bevolking zijn leraren in de dagelijkse toepassingen digitaal vaardig, maar zodra het gaat om didactische bekwaamheid valt er nog een lange weg af te leggen.

Zie: https://didactiefonline.nl/artikel/digitaal-vaardiger-voor-de-klas

In het decembernummer 2019 brengt Didactief een special over digitale geletterdheid en burgerschap.

Kennisnet brengt in Nederland regelmatig bijdragen over de stand van zaken voor de inzet van ICT in het onderwijs. De resultaten worden gebundeld in de Vier in balans-monitor.

https://www.kennisnet.nl/fileadmin/kennisnet/publicatie/vierinbalans/Vier-in-balans-monitor-2017-Kennisnet.pdf

Hoe kunt u als schoolleider een beleid formuleren voor het bevorderen van de ICT-bekwaamheid van leraren? Om te weten op welke bekwaamheden u specifiek moet inzetten is inzicht nodig in wat ICT-bekwaamheid precies is, binnen de verschillende contexten waarin leraren werken.

Volgende publicatie van Kennisnet brengt meer verduidelijking.

https://www.kennisnet.nl/publicaties/handreiking-ict-bekwaamheid-van-de-leraar-hoe-pakt-u-dat-aan/

Deze vier ICT-bekwaamheidsgebieden gebruikt u als handvat:

  1. Digitale geletterdheid: Welke bekwaamheden hebben leraren nodig om leerlingen/studenten te begeleiden op weg naar burgerschap en om de digitale kloof te verkleinen?
  2. Leersituatie: Welke keuzes maakt de leraar vanuit de leersituatie? Welke didactiek en ict-middelen zijn geschikt om optimaal te leren?
  3. Professionalisering: Wat voor professionaliseringsbeleid is nodig om leraren ict effectief te laten inzetten, zowel individueel als in het collectief?
  4. Organisatie: De organisatie geeft leraren taken op het gebied van ict-bekwaamheid. Hoe zorgt u dat de uitvoering uniform gebeurt, vanuit een consistent beleid en volgens wet- en regelgeving?

De Europese commissie stelt de digitale geletterdheid en i.h.b. de digitale competenties van leraren als een prioriteit in ‘Europe 2020 strategy’.

Promoting effective digital-age learning

The impact of digital technologies, content and processes can be seen in all educational sectors (e.g., schools, higher education and also informal and non-formal learning), affecting all aspects of the educational value chain (e.g., curricular reform, teaching and learning practices, assessment, initial and continuing teacher professional development) and encompassing  all educational actors (teachers, learners, school leaders).

https://ec.europa.eu/jrc/en/digcomporg

Een samenvatting van het referentiekader voor de digitale competenties van leraren is beschikbaar op: https://ec.europa.eu/jrc/en/digcompedu

https://www.toll-net.be/wp-content/uploads/2019/06/DigCompEdu_brochure_NL.pdf